De champignonteelt kan groter worden door nieuwe rassen. De export groeit, maar de concurrentie neemt toe. Nederland speelt een toonaangevende rol in de champignonteelt. Door schaalvergroting is het aantal champignontelers de laatste jaren gedaald, maar de bedrijven zijn twee keer zo groot als vroeger. De omzet van de bedrijven is in 2011 zelfs 20% meer ten opzichte van 2010.

Concurrentie

De productie van de champignons is in Nederland niet meer weg te denken, maar de concurrentie neemt toe, vooral vanuit Polen. LTO Nederland heeft in 2007 het sectorplan 'Kansen creëren door kentering' opgesteld. Om de sector levensvatbaar, duurzaam en vitaal te maken zijn innovaties nodig. Bijvoorbeeld met een breder assortiment, efficiëntere teeltmethoden en verbeteringen in de afzetketen. Om gezamenlijk aan de slag te gaan met aanbevelingen uit het sectorplan werd in 2009 Champ2Champ opgericht.

Champ2Champ

Binnen het innovatieprogramma Champ2Champ wordt praktijkgericht onderzoek uitgevoerd in samenwerking met Wageningen, ZLTO en met financiële ondersteuning van het ministerie van EL&I. Telers, toeleveranciers en dienstverlenende bedrijven werken samen om de marktkracht van Nederland te versterken door een effectieve afzet, innovatieve kwaliteitsverwerking en ketensturing.

Compost

De teelt van champignons op compost kan ook effiënter. Telers krijgen met schimmeldraden (mycelium) doorgroeide compost kant-en-klaar aangeleverd. Daar gaat een laagje dekaarde op, waar de paddenstoelen doorheen groeien. Het mycelium blijkt echter slechts 25 procent van de organische stof in de compost te gebruiken. Met financiering van het ministerie van EL&I en het Productschap Tuinbouw wordt gezocht naar manieren om de compost beter te benutten en een alternatief te vinden voor compost, bijvoorbeeld voeding in vloeibare vorm. Onderzoek wees al uit dat er met minder compost per vierkante meter en meer bijvoeding in principe al meer opbrengst mogelijk is. Ook kan het systeem profiteren van nieuwe rassen, er is genoeg markt voor in het buitenland.

Nieuwe rassen

China, Zuid-Korea en Japan investeren veel in de paddenstoelenteelt. In Nederland is één champignonveredelaar bezig met nieuwe commerciële rassen. Het bedrijf werkt samen met Wageningens onderzoekers. Zij voeren fundamenteel onderzoek uit, waardoor de veredeling van nieuwe rassen sneller en beter ontwikkeld kan worden. Via TTI Groene genetica werkt het bedrijf aan soorten met een betere houdbaarheid en meer gezondheidswaarde van de champignons. Champignons zijn een belangrijke bron van vitamine B2, vitamine B3, foliumzuur en van de mineralen kalium en fosfor. Daarnaast zijn champignons rijk aan vezels en koper.

Rasbescherming

In het project wordt ook gekeken naar mogelijkheden voor een betere rasbescherming. Belangrijk, aldus Sonnenberg van PRI, want de slechte rasbescherming is één van de redenen dat er sinds 1980 geen nieuwe rassen meer zijn ontwikkeld, alleen afgeleide rassen. 'We werken daarom onder meer aan een betere definitie van wat een afgeleid ras is', zegt Sonnenberg. 'Want een afgeleid ras maken kost slechts enkele maanden, en een nieuw ras tussen de vijf en tien jaar.'